Het open venstereffect

Het Open Venster Effect | Sportvoeding

Zelden ligt een risico zo dicht bij een kans.

Risico op immunologische kloof

Al jaren tonen wetenschappelijke onderzoeken herhaaldelijk aan dat we een verhoogde vatbaarheid hebben voor infecties na inspannende trainingen of wedstrijden - ook wel het open venstereffect genoemd. Deze 'immunologische kloof' kan niet worden vermeden en de zogenaamde kloof wordt steeds groter naarmate de intensiteit en/of duur van de inspanning toeneemt. Atleten die op het punt staan om overtraind te raken, hebben een bijzonder grote kloof en lopen extra risico.

Hoe ontstaat dit effect? Heel eenvoudig:

De hartslag en bloeddruk worden verhoogd tijdens het sporten. Het lichaam maakt verschillende stresshormonen vrij zoals adrenaline en cortisol. Onder invloed van deze hormonen vermenigvuldigen de witte bloedcellen, ook wel leukocyten genoemd. Zij nemen een groot deel van de immuunafweer voor hun rekening.

Ons lichaam moet herstellen na het sporten. Het leukocytenspiegel daalt zelfs tot onder het niveau van voor de inspanning. De periode tussen dit lage niveau van leukocyten en het herstel van het normale aantal wordt de immunologische kloof of het open venstereffect genoemd.

Te weinig hersteltijd, een te zware en te lange training voordat de lichaamseigen immuun- en herstelprocessen zijn voltooid en stress leiden tot aanzienlijk langere perioden met een immuunsysteem dat niet volledig functioneert. Het is daarom net zo belangrijk om het immuunsysteem te beschermen en te ondersteunen.

De kans

Aan de andere kant tonen studies aan dat de deuren van onze lichaamscellen na een zware training maximaal een uur wijd open staan. De laatste onderzoeken spreken zelfs van slechts een half uur! Gedurende deze tijd is het veel gemakkelijker voor ons lichaam om opgenomen voedingsstoffen naar de lichaamscellen te leiden om het regeneratieproces te versnellen en het immuunsysteem te ondersteunen.

Het resultaat

Als we naar beide kijken, komen we tot een eenvoudige conclusie en duidelijke instructies voor voeding direct na het sporten:

In plaats van in de kou of wind te staan om een praatje te maken of andere dingen te doen, is het zinvol om het lichaam zo snel mogelijk weer op te warmen en belangrijke voedingsstoffen te geven binnen de eerste 30 minuten na afloop van de sessie. Dit komt omdat ons lichaam de voedingsstoffen dan veel sneller en gemakkelijker kan opnemen. 

Eerst en vooral zijn dit

01

Koolhydraten om het acute energietekort op te heffen en de glycogeenvoorraden aan te vullen.

02

Aminozuren en eiwitten voor de regeneratie van spieren, ligamenten en pezen.

03

Vitaminen en mineralen om het immuunsysteem te versterken. Vooral vitamine C, zink en natrium.

Of dit gebeurt door de inname van geschikt voedsel of door speciale herstelproducten en voedingssupplementen is aan jou. Moeilijker verteerbare voedingsmiddelen hebben zeker het nadeel dat ze mogelijk niet binnen de eerste 30 minuten worden opgenomen.